دوستانی که با فعالیتهای موسسه آمارافزار آشنایی دارند، میدانند که در بین کل دوره های یا برنامه های آموزشی، دوره جامع طراحی، اجراء و نگارش مطالعات مرور سیستماتیک و متاآنالیز، پرمخاطبترین دوره آموزشی ما بوده و تقریباً در کل بازه 10 ساله اخیر، بین 4 تا 5 سری از این دوره در طول هر سال، برگزار گردیده است. هر چند حداقل یکی از این دوره های مذکور در طول سال، با درخواست و پشتیبانی یکی از دانشگاهها یا موسسات آموزشی و پژوهشی، برگزار میگردید که در دوران کرونا، دیگر امکان این فرمت از برگزاری وجود ندارد، لیکن متقاضیان و مخاطبین بزرگوار آمارافزار، کماکان توقع برگزاری برنامه های آموزشی را از ما دارند. در این راستا، بلافاصله پس از اتمام چهل و دومین دوره جامع و در حالیکه هنوز دوره چهل و سوم (دوره 39 ساعته برای کارشناسان و پزشکان معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گیلان، البته بصورت تماماً آنلاین) در حال برگزاری بود، ثبت نام برای دوره 44 را آغاز نمودیم.

خوشبختانه این دوره نیز با استقبال کم نظیر اعضای محترم هیات علمی، متخصصین، پژوهشگران و دانشجویان تحصیلات تکمیلی روبرو بودیم. شاید برای اولین بار، از چند دانشگاه علوم پزشکی کشور، از جمله دانشگاه علوم پزشکی اهواز، ایرانشهر، کرمان، بابل، مازندران، گلستان و ...، ثبت نامهای گروهی اعضای هیات علمی و حتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی را شاهد بودیم.

بهر حال، از روز شنبه 20 دی ماه سال 1399، این دوره با برگزاری دو جلسه 3 ساعته آنلاین در هفته (شنبه شب و چهارشنبه شب)، آغاز گردید و با توجه به حجم حداقلی از ساعات آموزشی که 96 ساعت پیش بینی شده است، برآورد میگردد که این دوره بسیار ارزشمند و کاربردی تا 16 هفته، ادامه یابد.

کلیه عزیزانی که با سرفصلها یا کریکولوم این دوره آشنا نیستند، میتوانند لینکهای زیر را مشاهده نمایند:

سرفصلهای دوره جامع مطالعات مرور سیستماتیک و متاآنالیز (بروزرسانی شده در دی ماه 1399)

کریکولوم دوره جامع مطالعات مرور سیستماتیک و متاآنالیز - بخش اول

کریکولوم دوره جامع مطالعات مرور سیستماتیک و متاآنالیز - بخش دوم

ضمناً چارچوب و ساختار این دوره آموزشی که بعد از برگزاری دهها سری از آن، بصورت ساختار مشابه یک کتاب آموزشی نیز، پیکر بندی شده است، مشتمل بر 7 فصل و 23 درس، بدین شرح میباشد:

• درس اول: اهداف دوره و آشنایی با ساختار دوره آموزشی و پیش نیازهای آن
• درس دوم: تعاریف پایه و مهم در مرور سیستماتیک و متاآنالیز
• درس سوم: آشنایی با فازهای اصلی (5 یا 6 فاز) و گامهای 14 گانه در فرایند طراحی و اجرای یک مرور سیستماتیک و متاآنالیز
• درس چهارم: طبقه بندی مطالعات مرور سیستماتیک و متاآنالیز
• درس پنجم: کیفیت متدولوژیک در مرور سیستماتیکها و معیارهای کیفیت در این مطالعات
• درس ششم: تاریخچه مطالعات مرور سیستماتیک و متاآنالیز
• درس هفتم: ارزیابی نقادانه و معیارهای حداقل کیفیت متدولوژیک در مطالعات مرور سیستماتیک و متاآنالیز

• درس هشتم: انتخاب سوال یا هدف اصلی مطالعات مرور سیستماتیک و متاآنالیز
• درس نهم: «جستجوی مقدماتی» و چگونگی اجرای آن در شرایط عملی
• درس دهم: آشنایی با مفهوم «مزیت / مزیتهای نسبی» و کاربرد چک لیست مزیتهای نسبی در عمل برای انتخاب نهایی سوال / عنوان مرور سیستماتیک

Øفصل سوم: نگارش بخشهای اولیه پروتکول یک مطالعه مرور سیستماتیک / متاآنالیز

• درس یازدهم: آشنایی با پروتکول مطالعه مرور سیستماتیک، ویرایشهای مختلف از پروتکول و فرایندهای ثبت و نگارش مقاله حاصل از پروتکول
• درس دوازدهم: چگونگی نگارش بخشهای اولیه پروتکول: «زمینه» و «اهداف» در پروتکول
• درس سیزدهم: چگونگی نگارش بخش متد پروتکول: «معیارهای ورود و خروج مطالعات اولیه» در پروتکول

• درس چهاردهم: تدوین راهبرد (استراتژی) جستجو در پروتکول و نحوه ارزیابی یا تست استراتژی جستجو
• درس پانزدهم: آشنایی با سامانه ها / نرم افزارهای مدیریت مراجع (مندلی یا اندنوت یا ...) برای انتقال نتایج جستجو در بانکهای اطلاعاتی به این سامانه ها
• درس شانزدهم: آشنایی با فرایندهای «غربالگری» و «انتخاب» در مرور سیستماتیک و ملاحظات اجرایی آنها

• درس هفدهم: ارزیابی «کیفیت متدولوژیک» یا ارزیابی «خطر سوگرایی» در مطالعات اولیه
  • تمرین عملی ارزیابی کیفیت مطالعات توصیفی (شیوع، بروز، فراوانی و ...)
  • تمرین عملی ارزیابی کیفیت مطالعات رابطه ای
  • تمرین عملی ارزیابی کیفیت مطالعات مداخله ای

Øفصل ششم: نگارش بخشهای تکمیلی پروتکول مرور سیستماتیک و ثبت پروتکول

• درس هجدهم: آشنایی با فرایند «استخراج داده ها از مطالعات اولیه»، چگونگی انجام آن و نحوه تکمیل این بخش در پروتکول
• درس نوزدهم: نحوه تکمیل بخش «سنتز داده ها» یا نحوه «ترکیب کمی داده ها» در پروتکول و ملاحظات مرتبط با ثبت پروتکول

• درس بیستم: مرور دانش آماری پایه برای درک متاآنالیز و آشنایی با مفهوم نظری شاخص «اندازه اثر» و راهکار محاسبه آن
• درس بیست و یکم: متاآنالیز مطالعات توصیفی (ترکیب شاخصهای سهم یا شیوع و شاخص میانگین)
• درس بیست و دوم: متاآنالیز مطالعات رابطه ای و مطالعات مداخله ای
• درس بیست و سوم: مولفه های مهم متاآنالیز شامل تحلیل زیرگروهها، متارگرسیون، تحلیل کیفیت، ارزیابی سوگرایی انتشار و تحلیل حساسیت
• درس بیست و چهارم: آشنایی با منطق یا رویکرد «ارزیابی کیفیت شواهد یا قدرت شواهد تولید شده در مرور سیستماتیک» و بکاربردن رویکرد GRADE در این ارزیابی

پایان​​​​​​​​​​​​​​