من دکتر عباس کشتکار، دارای مدرک دکترای تخصصی اپیدمیولوژی و آمار زیستی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران و حدود 17 سال سابقه طراحی و اجرای پروژه های پژوهشی و حدود 14 سال سابقه تدریس کلیه دروس تخصصی مرتبط با پژوهش (اعم از متدولوژی انواع پژوهشها، آمار کاربردی، نگارش علمی یا مقاله نویسی و ...) را دارم. برخلاف بسیاری از مدرسین و اعضای هیات علمی دانشگاههای کشور، در فیلدها یا حیطه های علمی متعدّدی از علوم سلامت، پزشکی، توانبخشی و سایر زیرگروههای مرتبط مانند پرستاری، مامایی، تغذیه، علوم سلولی و مولکولی و ... گرفته تا علوم روانشناسی، علوم اجتماعی، مدیریت، اقتصاد و ...، فعالیت آموزشی و پژوهشی انجام داده ام. علت این ویژگی شاید در درجه اول، علاقه ذاتی ام به ورود به افقها و گستره های جدید پژوهش و به تبع آن آموزش و انتقال دانش مربوطه و در درجه دوم، بخاطر نوع و ماهیت رشته تخصصی ام بوده باشد. ضمناً یکی دیگر از ویژگیهایم، سابقه تدریس و آموزش مباحث فوق در تمام مقاطع تحصیلی دانشگاهی، از مقطع کاردانی تا دکترای تخصصی (پی اچ دی) و حتی دستیاران فوق تخصصی گروههای پزشکی میباشد.
بخاطر ماهیت رشته و کار تخصصی ام، بیشتر از همه با دانشجویان و متخصصینی سروکار داشته ام که آمار رشته اصلی آنها نبوده، اما نیازمند این علم بودند. نقطه مشترک در اکثریت قریب به اتفاق این گروهها، ترس این افراد از درس آمار و نگرانی از اخذ نمره لازم برای گذراندن واحد درسی مربوطه و یا قبولی در آزمونهای ورود به مقاطع بالاتر و یا دفاع پایان نامه و ... بود. من بعنوان یک آموزش دهنده از ابتدای سابقه آموزشی ام، به اثربخشی آموزشهایم علاقه و اعتقاد داشتم، نمیتوانستم قبول کنم که صرفا یک آموزش دهنده باشم، بدون اینکه به نتیجه فرایند آموزش، توجه نمایم. این تضاد بین اعتقادات قلبی و واقعیت موجود در جامعه دانشگاهی کشور، برایم آزار دهنده بود و بدنبال راه حلی برای این مشکل بودم.
پس از مدتی به این باور رسیدم که همان طور که این مشکل خود عوامل متعددی داشته و ایجاد آن معلول عوامل و شرایط متعددی است، بنابراین حل آن نیز یک شبه و با یک فرمول واحد ممکن نیست. به همین خاطر شروع کردم به کار جدی در همین زمینه، اول از همه عمق دانش و مطالعات خودم را افزایش دادم. خودم را جای دانشجویان و مخاطبینم گذاشتم. سعی کردم آنها را به درس آمار و روش تحقیق علاقمند نمایم. همه ما میدانیم که علاقه میتواند متعاقب جذابیت، خودش را نشان دهد. برای ایجاد جذابیت هم از روشهای مختلفی استفاده نمودم. در برخی گروهها بیان نتایج و پیامدهای ملموس حاصل از تسلط کافی به این دروس، راهکار موثر بود و در برخی گروهها، قبولی در آزمون ورود به مقطع بالاتر و در برخی دیگر، اینکه خودشان قادر باشند، تمامی کارهای مرتبط با پروژه پایان نامه خود را انجام دهند.
نشان دادن کاربردها و وجوه مثبت علم آمار برای رشته های تحصیلی و گروههای علمی مختلف کار راحتی آنهم برای یک نفر نیست، اما من با تلاش زیاد توانستم از این طریق نیز به موفقیتهای زیادی دست یابم. بیان ساده مطالب بظاهر دشوار آمار و روش تحقیق، توام با تبیین کاربردهای این دروس در رشته تحصیلی فراگیران، توانست موفقیتهای زیادی برایم به ارمغان آورد.
خوب به یاد دارم که چند نفر از دانشجویان دوره کارشناسی ارشد رشته های مختلف که بخاطر ماهیت آزمایشگاهی رشته هایشان، با اساتید تخصصی گروه مربوطه ارتباط نزدیکی داشتند، در مورد کلاس درس آمار و روش تحقیق بنده به اساتید خود گفتند که: «.... اکنون پس از گذراندن حدود 8 واحد درس آمار و روش تحقیق، در مقاطع قبلی، تازه پایه و اساس و جایگاه این دروس را در رشته خود، درک نموده ام» بالاخره این بازخورد یا فیدبک دانشجو به استاد، موجب شد که در آن دانشگاه، از بنده برای یک دوره تدریس در دو کارگاه آموزشی روش تحقیق پیشرفته و آمار پیشرفته برای اعضای هیات علمی زیرمجموعه، دعوت بعمل آورند (در اکثریت دانشگاهها و موسسات آموزش عالی، برنامه های مختلف آموزشی یا آموزش مداوم یا بازآموزی برای گروه هدف اساتید، برگزار مینمایند که عمده این برنامه ها به موضوع ارتقای پژوهش اساتید توجه دارند). ارزشیابی پایانی این دو کارگاه آموزشی اساتید، با بیش از 90 درصد رضایت از آموزشها همراه بود و همین موضوع موجب شد که از آن سال تقریبا همه ساله چندین کارگاه آموزشی برای اساتید آن دانشگاه، برگزار نمایم.
برای اثبات موفقیت آمیز بودن روش آموزشی بنده، به بیان گزارش خلاصه ای از عملکرد آموزشی 10 سال اخیرم بسنده مینمایم. در طول یه دهه اخیر، بیش از 120 کارگاه یا دوره آموزشی در زمینه آمار و روش تحقیق برگزار نمودم. همچنین بیش از 40 دوره آموزشی استاندارد نیز برای اولین بار توسط اینجانب طراحی شد و محتوای آموزشی این دوره ها نیز توسط بنده تولید گردید. ارائه دروس تخصصی متعددی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترای تخصصی، از دانشگاههایی بغیر از دانشگاه تهران، به اینجانب پیشنهاد گردید (حداقل 17 درس دو واحدی). برخی کارگاههای آموزشی ام که ثبت نام آزاد داشتند، با بیشترین و بالاترین تعداد ثبت نام شدگان و داوطلبین، برگزار گردیده است. تنها در یکی از دوره های آموزشی پرمخاطب بنده، یعنی «دوره آموزشی جامع طراحی، اجراء و نگارش مطالعات مرور سیستماتیک و متاآنالیز» در طول 7 سال اخیر، نزدیک به 40 سری برگزار گردید که در این آموزشها، حدود یکهزار نفر از علاقمندان به این مباحث، دانش و مهارتهای خود را ارتقاء دادند.
از مدتها پیش بدنبال پیشنهاد بسیاری از دوستان و دانشجویانم، به این فکر افتادم که بتوانم گستره خدمات آموزشی و مشاوره ایم را توسعه دهم تا گروههای بیشتری از این خدمات و آموزشها، بهرمند گردند. این وب سایت و مجموعه خدمات و امکانات آن (که انشاء الله بتدریج به آن اضافه خواهد گردید)، نتیجه عملی این تفکر است. بسیار امیدوارم که با تکیه بر توان و تجربیات گرانبهایی که در طول قریب به دو دهه بدست آوردم که مهمترین آنها آموزش دروس و کارگاههای آموزشی مرتبط با روش تحقیق و آمار بوده، بتوانم دانشجویان، محققین، اساتید، متخصصین و کلیه علاقمندان به موضوعات علمی و پژوهشی را در یادگیری مبانی و راهکارهای پژوهش، روشهای آماری و شیوه های نگارش علمی یا مقالات، در گرایشهای مرتبط با رشته علمی ایشان، یاری نمایم.
در این مسیر دشوار، ارائه بازخوردها و نقطه نظرات شما مخاطبین و فراگیران عزیز و حمایتهایی که از این وب سایت میفرمایید، پشتیبان این مجموعه خواهد بود. امید دارم که این وب سایت به مرجع اصلی کلیه پژوهشگران کشور عزیزمان، تبدیل گردد.
دکتر عباس کشتکار- 15 فروردین ماه 1398 خورشیدی (ویرایش دوم)